Obstetrik Palpasyon Nedir?

Obstetrik Palpasyon

Gebe uterusun üçüncü trimesterde palpe edilmesi ile gebelik haftasına göre uterusun büyüklüğü de­ğerlendirilir; fetal duruş ve prezentasyon belirlenir, ay­rıca önde gelen kısmın pelvise inip in­mediği araştırılır.

Gebe uterusu muayene ederken hastayı supin (sır­tüstü) pozisyonda bırakmamak gerekir; aksi halde supin hipotansiyon sendromu gelişe­bilir. Supin hi­potansiyon, sırtüstü düz yatan bir gebe­de uterusun vena cava inferior'a bası yapa­rak venöz dönüşü engellemesi ve sonuçta hipotansiyon, taşikardi ve bay­gınlık hissinin oluşmasıdır. Bu nedenle muayene ma­sasının baş kısmı yukarı doğru kaldı­rılarak uterusun vena cava üzerine olan basısı azaltılır.

Gebenin karnı sternumun alt ucundan (ksifoidden) pubise kadar açıkta kalacak şekilde hazırlanır. Bu arada anamnezde atlanmış olabilecek bir ameliyat ned-besinin bulunup bulunmadığı­na bakılır.

Doğum Mekanizması

Doğum ile ilgili mekanizmaları anlayabilmek için doğum olayını oluşturan klasik üç komponentin bi­linmesi gerekir. Bunlar; motor kuvvet (uterus kont­raksiyonları), doğum yolu ve doğum objesidir (çocuk)

Normal bir doğumun olabilmesi için bu üç faktörün her biri kendi görevi­ni tam olarak yapabilmeli ve diğer iki faktörle iyi bir şekilde etkileşebilmelidir.

Motor Kuvvet: Uterus Kası

Uterus kontraksiyonlarının frekansında ve şid­detindeki artış kendi kendini harekete geçiren kar­maşık bir olaydır. Uterus kontraksiyonları ile uterus kas liflerinin uyarılabilirliğinde ve biyokimyasal or­tamda bazı değişiklikler oluşur. Sonuçta kas liflerinin şekli değişir. Böylece uterus kası bir sonraki kont­raksiyon sonrası daha faz­la değişikliğe hazırlanmış olur. Uterus kasında izlenen kontraksiyonun önemli bir özelliği "retraksiyon"dur; yani her kontraksiyondan sonra kas lifleri kası­lırken elde ettikleri kısalığı ko­rurlar. Kontraksiyon dalgası uterus kornularından bi­rinde başlayıp aşağılara doğru yayılır. Bu olaya "fun-dal baskınlık" denir.

Uterus üst segmenti tama­men düz kas liflerinden oluşurken alt segment ve servikste düz kas oranı sa­dece %10' dur. Fundusta başlayan kasılmalar uterus alt segmentinde incelmeye ve servikste silinmeye yol açar. Üst segmentteki retraksiyon ola­yı ile lifler git­tikçe kısalarak uterus iç hacmini azaltırlar. Travayın ilk evresi ilerledikçe, uterusun üst segmenti gittikçe kalınlaşıp kas kitlesi artarken burada oluşan basınçla uterus içeriği alt segmente ve servikse doğru itilir. Ute­rusun üst ve alt segmentleri arasındaki sınır fizyolojik retraksiyon halkası adı­nı alır

Travayın ilk evresini oluşturan bu süreç Braxton Hicks Kontraksiyonları'nın ortaya çıktığı gebeliğin son haftalarında başlamak­la birlikte, travayın baş­langıcında daha belirgin bir hal alır. Bu kon­traksiyonlar, serviksin dar bir orifise sahip olan si­lindirik yapısını, çocuğun başının geçebileceği bir ge­nişliğe dönüştürür. Travayın ilk evresinin sonunda, serviks uterus alt segmenti ile aynı genişliğe kavuşur, bu da serviksin tam açık olması demektir.