Eklem Ağrılarından Kurtulma Yöntemleri

Eklem ağrılarından kurtulma yöntemleri:

Aşırı hareket, çok az kilo ve ağırlı­ğın bir tarafa yüklenmesi gibi nedenlerle ortaya çıkan eklem ağrıları yaşlılar kadar gençle­rde de görülmektedir. Rahatsızlık ilk etapta fark edilirse spor ve egzer­siz yapılarak kolaylıkla kurtulunabilir.

Eklemleri etkileyen rahatsızlık­lar artrit ve artroz olmak üzere iki türde görülür. Artrit, iltihap­lı eklem rahatsızlıkları için kullanılan bir deyimdir. Çeşitli türleri var­dır. En yaygın olan şek­li 'romatoid artrit' dir. Artroz, iltihabi bir hastalık değildir. Kemiklerin aşınıp yıpranması sonucu mey­dana gelir. Bugün, 60 yaşın üzerindekilerde sıklıkla görü­len, 45 yaş altında nadiren görülen artroz hastalığını ele alalım. Ülkemiz­de yaklaşık 5 milyon kişi eklem yıpranmalarına bağlı ağrılardan şikayetçi­dir. Eklem ağrıları insan hayatını çok olumsuz etki­ler. Sportif faaliyetlerinizden sizi alı koyar ba­zen her adımı sıkıntılı yapar. Ancak ağrılardan dolayı hareketleri kısıtlamak, yani eklem ağrı­larına teslim olmak iyi bir fikir değildir. Bunun kişiye yararından çok zara­rı vardır. İltihabi olmayan bu eklem hastalığının çok çeşitli nedenleri vardır. Aşırı kilo, Çok az hare­ket, Ağırlığın bir tarafa yüklenmesi, Doğuştan ya da sonradan olan eklem kusur­ları (örneğin x ya da o bacaklar, kalça eklemi yapısal bozuklukları) en önem­li sebeplerdir. Artroz'da eklemlerdeki kemik uçlarını koruyan kıkırdak yapısı aşın­mıştır. Normalde bu kemik uçların­da yumuşak, elastik bir kıkırdak kılıfı var­dır. Sürekli yük binmesi sonucu kıkırdaklar pürüzlenir, elastikiyeti azalır. Kıkırdaklar giderek ince­lir ve kırılgan bir yapı oluşur. Kıkırdağın tama­mı aşınır, kemikler birbirine sürtünmeye başlar­sa artroz ağırlaşır. Ağrılar başlar ve eklem hareketlerinde azal­ma olur. Bununla da bitmez. Kıkırdakların yıkımı ile iltihap uyarıcı maddeler eklem sıvısına karışarak, eklem kapsülün­de şişme ve ağrılı iltihaba neden olur.

Eklemler için tehlike sürek­li zorlanmadır.
Artroz sıklıkla insanın hayatı boyun­ca vücudun ağırlığını taşıyan bel, diz ve kalça eklemlerinde gö­rülür. Ancak el, ayak, omuz ve dirsek eklemlerinde de oluş­maktadır. Hastalık riski yaşla birlikte artar ama artroz gençler­de de olabilir. Bazı meslek gruplarında aynı eklem­lerde artroz sıkça görülür. Kişi yaptığı mes­lek icabı da eklem yerlerinden artroz görülebilir. Ayrıca sürek­li sağlıksız ayakkabı giyenlerde, örne­ğin çok ince, yüksek ökçe­li ayakkabı ile dolaşanlarda eklemlere olan baskı daha fazladır. Tek taraf­lı, dengesiz ağırlık taşımalardan da kaçınmak gerekir. Kıkırdak bir kere zarar gördü mü bu zararın tamiri mümkün değil­dir. Çünkü kıkırdak yeniden oluşan bir yapıya sahip değildir..

Tanı (teşhis) Klinik bul­gu, uygun kan tetkikleri ve röntgen çoğu kez tanı­ya götürür. Artroskopi ve biyopsi gere­kebilir.

Artroz tedavisinde ana prensip­ler:
1. Egzersiz: Bilinçli egzersiz hastalığın seyrini yavaşlata­bilir. "Fazla hareket fakat zorlama yok". Çünkü hare­ket eklemin beslenmesini ve metabolizmasını destekleyen biyolojik uyarı­dır. Eklem kıkırdağına olan hafif baskı damarları olma­yan kıkırdak dokusunun besin almasını sağlayabi­lir. Temposu, basıncı aynı kalan hareketler eklemlere ve eklem metabolizmasına yarar­lıdır. Tüm sıçrama ve mücadele biçiminde­ki sporlar eklemlere zarar verir. Eklem ağrı­ları olan kişi­ler için fazla güç gerektirmeyen, ritmik, akıcı ve yumu­şak hareketler -örneğin yokuş olmayan yolda bisiklet kullanma, yüzme, yürüme, dans etme- yararlıdır. Su, vücut ağırlığ­ını taşıdığı için ve eklemlerin hareketini kolaylaştırdığı için, yüz­me egzersizi özellikle idealdir. Tenis, basketbol, voleybol, futbol gibi ani ve yön değiş­tirici hareketlerle birlikte olan spor türleri eklem kıkırdağı­nın aşınmasına yol açar. Hedefli güçlendir­me ve germe egzersizleri eklemleri koruyan kasların etkin­liğini artırarak eklemleri güçlendirir.
2. Fizik tedavi: Hasta eklemle­re yük bindirmeksizin yaptırılan özel hareketlerle eklem çevresindeki kaslar güçlen­dirilerek bunların destek fonksiyonları geliştirilir. Masaj, yerel kan dolaşı­mını iyileştirir. Eklemlerin hareket yeteneğini azaltan kısılmaları giderir, gevşeme sağ­lar. Sıcak uygulamaları ya da aktif artrozda soğuk uygu­lamaları ağrıyı yatış­tırır. Elektrik ve ultrasonik teda­vileri, dolaşımı ve metabolizmayı iyileştirir.
3. Doğru beslenme: Fazla kilolar kıkırdak katilidir. Verilen her kilo eklem­lerin yükünü azaltır. Bol sebze, meyve, kuru baklagil­ler, haftada 2 kez balık, ölçülü miktarda kabuklu kuru­yemiş (ceviz, fındık, badem, fıstık) ve yağsız süt ürün­lerini içeren sağlıklı beslen­me kalp-damar sağlığı için olduğu gibi, eklem sağlığı için de önem­lidir. Artroz'la birlikte ek­lemlerde iltihabi olay varsa, vitamin E, Omega 3 yağ asitleri, enzim ve midye ekstreleri alınması yarar­lı olur. Alkol, nikotin ve kafein gibi keyif maddeleri kemik metabolizmasını kötü­leştirir.
4. İlaçla tedavi: Hafif şikayetlerde ısırgan otu hap­ları, aspirin, parasetamol, naproksen, ibuprofen, düşük doz­larda rahatlama sağlar. Yerel uygulanan pomat­lar kanlanmayı iyileştirir ve iltihabi iler­lemeye karşı koyar. Glukosamin ve kondroitin sülfat tablet­leri kıkırdak hücrelerinde kolajen oluşumunu destek­leyerek artroz vakalarında yararlı olabilmek­tedir. Ağrıların fazla olduğu vakalarda steroidsiz antiromatizmal ilaç­lar (örneğin bitlosenak, indometacın) hem ağrı­yı keser, hem de iltihabı azaltır. Bunlar sürekli kullanılıyor­sa Rabitap ya da Nezoprostol adlı ilaçlar­la birlikte alınmaları mide ülseri riskini azal­tır. Özel durumlarda (enfeksiyon tehlikesi) iltihap önleyici maddeler (kortizon) doğru­dan hasta ekleme şırınga edi­lir.
5. Ameliyat: Artroskopi; ucu dürbünlü bir in­ce boru ile hasta eklemin incelenmesidir. Artroskopi sırasın­da kıkırdak hasarı giderilebilir ve rahatsız­lık veren kıkırdak dokusu alına­bilir ya da eklem boşluğuna iltihap önleyi­ci madde (kortizon) verilebilir.

Sabah

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder