Amniyosentez Nedir? Nasıl Yapılır?

AMNİOSENTEZ (AS)

AMNİOSENTEZ Nedir?

Anne adayı­nın karın cildinden  girilen  bir iğneyle rahime ve buradan da bebeğin içinde bulunduğu amnios sıvısına ulaşılma­sı ve buradan tetkik amaçlı bir miktar sıvı alınma­sı işlemine amniosentez denir­.

AMNİOSENTEZ Ne Amaçla Uygulanır?

Daha çok tanı amaçlı uygulanır­. Bu uygulamada:
Kromozomal bozukluk araştırılması,
Bebeğe ait metabolik hastalıkların tanısı,
Bebekte nöral tüp defektleri­nin tanısı,
Kan grubu uyuşmazlığın­da bebeğin etkilenme derecesi­nin belirlenmesi, amaçlanır­.

Amniosentez ayrıca ağır polihidramnios (bebeğin sıvısı­nın normalden  fazla olması) gibi durumlar­da gebeyi rahatlatmak için tedavi amaçlı da kullanıla­bilir­.

AMNİOSENTEZ Uygulanma­sı Hangi Gebelerde Daha Değerlidir?

Bebekte kromozomal bozukluk rizikosu yüksek olan veya amniosentez ile saptanabilen  bir hastalığı olma rizikosu yüksek olan şu durumlar­da daha değerlidir:

35 yaş ve üstü gebelerde,
Daha önce kromozomal deformitesi (bozukluğu) olan bebek doğuran gebelerde,
Yakın akrabalar­da kromozomal bozukluk mevcudiyetinde,
Anne ve/veya babada kalıtsal hastalık mevcudiyetinde,
Üçlü testte risk saptanma­sı durumunda,
Tekrarlayan düşüklerde,
Anne ya da baba adayına dengeli translokasyon (karşılıklı parça değişimi) taşıyıcılığı ya da diğer yapısal kromozom kusurları­nın olduğunun bilindiği durumlarda,
Daha önce NTD'li ( Nöral Tüp Defektli ) bebek doğurma hikayesi ya da anne veya baba adayın­da NTD varlığında,
Rutin veya ayrıntılı ultrason­da bebekte bozukluk saptanma­sı durumunda.
AMNİOSENTEZ Ne Zaman Uygulanır?

Amniosentez tanı amaçlı gebeliğin 16-18. haftaları arasın­da uygulanır­. Ancak son zamanlar­da 15. gebelik haftasın­ dan evvel de amniosentez uygulanmaya başlanmıştır­. (Buna erken  amniosentez denir­.)
Tedavi amaçlı ise; gebeliğin herhangi bir sürecinde uygulana­bilir­.

AMNİOSENTEZ Nasıl Yapılır?

Uzman hekim ultrason aracılığıyla fetusu ve plasentayı görür. Fetusun durumuna göre en  güvenli yaklaşım noktasını seçip bu bölgede cilt temizlenir­. Amniosentez iğnesi denilen  ince bir iğne bu noktadan uterusa (rahime) doğru sokulup 20 ml kadar sıvı alınır­. Sonra iğne çekilir ve gerekli yara bakımı yapılır­. Hekim tekrar ultrason yardımıyla fetusun durumunu ve kalp atışlarını kontrol ederek uygulamayı bitirir­.

AMNİOSENTEZ 'in Riskleri Nelerdir?



1. Gebelik kaybı (düşük) : Amniosentez sebebiyle düşük oluşma rizikosu 1/400 - 500 civarındadır­. Amniosentezi yapan bireyin tecrübesi arttıkça bu risk oranı azalır­.
2. Enfeksiyon : Oldukça ender gelişir­. Sıklıkla amniosentezden  sonraki 24 - 72. saatler arasın­da gelişir­.
3. Amniosentez yerinden  kanama ve amniotik sıvı sızması: Oldukça ender gelişir ve olayın düşükle sonuçlanabileceği­ni gösterdiğinden  gebenin hemen  hekime başvurmasını gerektiren  durumlardır­.
4. Kramp: Amniosentez esnasın­da veya sonrasındaki kısa süre içerisinde görüle­bilir­. Görülme­si çok anlamlı değildir­.

AMNİOSENTEZ 'de Alınan Sıvı Ne Kadar Sürede Tekrar Yerine Konur?

Amniotik sıvı bebeğin idrar çıkartma­sı ile oluşur. Amniosentezle alınan sıvı bir kaç saat içerisinde yerine konur.

AMNİOSENTEZ Sonuçları Ne Kadar Sürede Rapor Edilir?

Test sonucu 3 hafta içerisinde rapor edilir­.

AMNİOSENTEZ Sonuçları Nasıl Rapor Edilir?

Sitogenetik analizle bebeğin kromozomların­da sayısal anomali ve belirgin yapısal bozukluk olup olmadığı belirlenir­.

Amniosentez yapıldıktan sonra laboratuvar­dan bebeğin kromozomları­nın durumunu belirten  ve cinsiyeti­nin de bildirildiği bir rapor gelir­. 'Normal' olarak gelen  bir rapor bebekte yapısal doğumsal bozukluklar, mikrodelesyon (silinme) ve mikroduplikasyon (sayı­nın iki katına çıkması) gibi küçük kromozom kusurlarını ve özel teknik gerektiren  birtakım hastalıkların olmadığını gösteremez.

Bebekte bir kromozomal bozukluk belirlenmişse laboratuvar bu durumu bildiren  bir rapor hazırlar: 'Trizomi 21 - Down Sendromu' ... gibi.

Eğer özel teknik gerektiren  bir hastalığın varlığı düşünülüyorsa laboratuvar önceden  haberdar edilerek buna yönelik tetkiklerin yapılma­sı istenebilir­.

AMNİOSENTEZ Sonuçları Güvenilir Midir?

Kromozom analizi­nin sonucu 'normal' çıkmışsa, anal i­zin hatalı olma ihtimali çok çok düşüktür. Sonuç 'anormal' olarak gelmişse gerekli görüldüğünde kordosentez gibi bir teknikle bu sefer bebekten  kan örneği alınarak 'anormal durum'un doğrulanma­sı gerekebilir.